In de volgende tabellen wordt het verloop van de reserves en voorzieningen in de periode 2017 tot en met 2021 weergegeven.

Startpunt is de stand per 01-01-2017 zoals ook weergegeven in de Jaarrekening 2016, aangevuld met de begrote stortingen en onttrekkingen volgens de Begroting 2017. De stand op begrotingsbasis per 01-01-2018 kan nog wijzigen, aangezien het boekjaar 2017 nog niet afgerond is. Aan het eind van het boekjaar (bij het opmaken van de Jaarrekening 2017) worden de daadwerkelijke stortingen en onttrekkingen aan reserves en voorzieningen verwerkt, deze zijn van invloed op onderstaande tabel.

Ontwikkeling reservepositie
De ontwikkeling van de reserves vanaf 2017 tot en met 2021 is in de volgende tabel weergegeven:

Algemeen
Het totaal van de reserves bedraagt per 01-01-2017 € 425,1 miljoen. Deze stand sluit aan op de stand zoals bij de Jaarrekening 2016 is gepresenteerd (zie paragraaf 4.3.3 Jaarstukken 2016). Na verwerking van de begrote stortingen en onttrekkingen vanuit de vastgestelde Begroting 2017, de voorliggende Begroting 2018 en de meerjarenraming 2019-2021 zien we de totale reservepositie afnemen naar € 404,0 miljoen. Deze afname wordt vooral veroorzaakt door onttrekkingen uit de algemene reserve en bestedingen van strategische investeringen (SI).

De Algemene Reserve daalt van € 22,6 miljoen in 2017 naar € 16,9 miljoen in de meerjarenbegroting tot en met 2021. Deze daling van de algemene reserve is verantwoord daar deze in relatie is met de gecalculeerde risico's en de overige bestanddelen van het weerstandsvermogen.

Bij de Kadernota 2018 is besloten tot het opheffen van de financieringsreserves (EZH-reserve en inkomensreserve) en het saldo voor een bedrag van € 120,5 miljoen te reserveren in de nieuw te vormen bestemmingsreserve 'SI onderwijshuisvesting' en het resterende bedrag van € 6,6 miljoen in te zetten om de verliesvoorzieningen van het grondbedrijf naar eindwaarde te brengen. Achtergrond hiervan is de vervallen functie van de inkomensreserves en de beweging die op het gebied van onderwijshuisvesting wordt gemaakt.

De Algemene Reserve Grondbedrijf blijft redelijk stabiel. In 2017 neemt de reserve incidenteel fors toe door begrote resultaten in 2017. De egalisatie tarifering kent een vrijval van het saldo van de bedrijfsreserve Essenhof, hier zal conform de Kadernota 2018 geen egalisatiereserve voor in stand gehouden worden.

Per categorie zijn de reserves hierna op hoofdlijnen toegelicht.

Algemene Reserve
De Algemene Reserve is onderdeel van het weerstandsvermogen en dient ter afdekking van de risico’s. De stortingen in de Algemene Reserve in 2017 van € 16,0 miljoen bestaat uit het vrijvallen van enkele reserves zoals in de Kadernota 2018 is besloten. De vrijval van de rentereserve € 5,0 miljoen en het opheffen van het gesloten systeem van de onderwijshuisvesting € 8,0 miljoen zijn de meest omvangrijke mutaties. De onttrekkingen in 2017 van € 10,6 miljoen worden grotendeels verklaard door de incidentele intensiveringen zoals Spuiboulevard en Sportparken.

De begrote onttrekking in 2018 van € 9,6 miljoen betreft diverse bestemmingen uit de Kadernota 2017 en 2018 waaronder; Stadion FC Dordrecht, Brandweerkazerne, Merwedestraat, Dordtse Synode en het innovatiefonds. Het meerjarenbeeld laat een daling van de algemene reserve van € 27,9 miljoen in 2018 naar € 16,9 miljoen in 2021 zien.

Algemene Reserve Grondbedrijf
De Algemene Reserve Grondbedrijf dient ter afdekking van de risico’s van het Grondbedrijf.
De toevoegingen in 2017 bestaan voornamelijk uit het resultaat van de exploitatie B&S afsluiten en diverse kleinere resultaten. De onttrekkingen in 2017 betreffen voornamelijk Dordtse Kil IV, Stadswerven Infra brug, Amstelwijck en diverse aanpassingen in voorzieningen. Het saldo stijgt relatief fors in begrotingsjaar 2020, dit is mede het gevolg van de begrote winstneming op Zuidwesthoek Dordtse Kil III en begrote winstneming op Overkampzone GZP.

Bedrijfsreserve Essenhof
In de Kadernota 2018 is besloten de Bedrijfsreserve Essenhof op te heffen en het saldo van € 0,5 miljoen af te ramen naar de algemene reserve.

Overige bestemmingsreserves (exclusief SI-reserves)
In 2017 neemt deze groep reserves relatief fors af. Dit is het gevolg van de Kadernota 2018 waarin de reserve rente is opgeheven en een fors deel van de reserve onderwijshuisvesting is afgeraamd naar de algemene reserve.

Voor de jaren 2018 t/m 2021 komt de toename van € 5,2 miljoen voornamelijk door Bestemmingsreserve Riool en reserve Parkeervoorzieningen.

Bestemmingsreserves Strategische Investeringen (SI)
In 2017 is er per saldo een afname van € 13,3 miljoen als gevolg van bestedingen in de projecten; Nieuwe Dordtse Biesbosch, Westelijk Dordtse Oevers (WDO), bodemsanering, Dordt West, Levendige Binnenstad en overige kleinere projecten.

De begrote onttrekkingen in 2018 betreffen voornamelijk de projecten Dordt West en Stadswerven. De omzetting van de Inkomensreserve en de reserve EZH van de beklemde reserve (samen € 120,5 miljoen) naar de SI reserve in de nieuwe SI onderwijshuisvesting als genoemd verklaard de begrote inkomsten in 2018 van de SI reserves.

Beklemde reserves
De beklemde reserves bestaan na de genoemde omzetting van de inkomensreserve en de reserve EZH naar SI Reserve enkel nog uit de reserve Afschrijving en de reserve Onderwijshuisvesting. De reserve Afschrijving economisch nut dient ter dekking van de afschrijvingslasten van eerder gedane investeringen. Heroverweging op deze reserves is enkel mogelijk wanneer hier voor ten minste eenzelfde bedrag aan extensiveringen in de exploitatie tegenover staan. Gezien de omvang van deze beklemde reserve hebben wij deze als aparte categorie opgenomen in bovenstaande tabel.

Het is van belang dat de beklemde reserve Afschrijving voldoende middelen bevat om de meerjarige kapitaallasten van de diverse reeds gedane investeringen in de toekomst op te kunnen vangen. Om dit te toetsen schrijven de BBV voorschriften voor om deze vergelijking in de begroting te verwerken. Per 01-01-2018 is deze reserve € 186,4 miljoen groot, tegenover eenzelfde boekwaarde van de daaraan gekoppelde activa. Dit betekent dat de beschikbare middelen voldoende zijn voor het dekken van de toekomstige kapitaallasten.

Het saldo van de reserve Afschrijving stijgt in de meerjarenbegroting tot en met 2021 tot een begroot saldo van € 201,8 miljoen. Deze stijging is mede het gevolg van de recente administratieve wijzigingen van de nieuwe BBV voorschriften waarop deze begroting rust.